Ο Χαιρετισμός του Υπουργού Δικαιοσύνης Νικ. Δένδια στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της Ενώσεως Διοικητικών Δικαστών

"Κυρίες και Κύριοι Δικαστές,

Θέλω να σας εκφράσω την χαρά μου που συμμετέχω στη φετινή Τακτική Γενική Συνέλευση της Ένωσής σας. Αποτελεί για μένα ευκαιρία να ακούσω τις απόψεις και τους προβληματισμούς σας για τα θέματα που απασχολούν τη Διοικητική Δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της.

Θα ήθελα ευθύς εξαρχής να σας πω, ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης αλλά και ως αρμόδιος Υπουργός Δικαιοσύνης, ότι θεωρώ τους στόχους μας και τις προσπάθειές μας κοινές:

- Για την περιφρούρηση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης

- Για την αναβάθμιση του κύρους και της αξιοπιστίας της

- Για την έγκαιρη υπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου

Κυρίες και κύριοι δικαστές,

Δεν νοείται σύγχρονο κράτος δικαίου χωρίς διασφαλισμένη και εγγυημένη την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Ως Υπουργός Δικαιοσύνης έχω πλήρη συνείδηση του καθήκοντός μου. Να περιφρουρήσω την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και να συμβάλλω, με τη βοήθειά σας, με τη συνεργασία σας, στην οικοδόμηση μίας Δικαιοσύνης αποτελεσματικής, ταχείας, ανεπίληπτης, αντάξιας των καιρών και των προσδοκιών των Ελλήνων πολιτών.

Κατά την τελευταία πενταετία, η Ελληνική Δικαιοσύνη μπήκε στον δρόμο των μεταρρυθμίσεων. Μεταρρυθμίσεις οι οποίες αποσκοπούν αφενός μεν να προσφέρουν στον πολίτη έγκαιρη και αποτελεσματική δικαστική προστασία, αφετέρου δε να διευκολύνουν τους λειτουργούς της Δικαιοσύνης –δικαστές, δικηγόρους και δικαστικούς υπαλλήλους- στην καλλίτερη άσκηση των καθηκόντων τους. Δρομολογήθηκε αυτή την πενταετία – και σας ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε για την αναγνώριση του έργου των προκατόχων μου και της Κυβέρνησης – η επίλυση παλαιών και χρονιζόντων προβλημάτων, που απασχολούσαν τη Δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της.

Περιορίζομαι να σας αναφέρω ορισμένα μόνο από αυτά.

Επιλύθηκε, με εντολή του Πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, το ζήτημα του μισθολογίου των δικαστικών λειτουργών και των αναδρομικών. Από της 1ης του τρέχοντος έτους εφαρμόζεται το νέο βελτιωμένο μισθολόγιο.

Με το νέο μισθολόγιο, η Πολιτεία αναγνωρίζει εμπράκτως και τιμά το δύσκολο και σημαντικό σας έργο.

Ελήφθησαν, επίσης, συγκεκριμένα μέτρα για την ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών εργασίας σας. Θεσπίσθηκε η εκούσια αποχώρηση από τη δικαστική υπηρεσία 100 δικαστών. Αυξήθηκαν οι οργανικές θέσεις των δικαστικών λειτουργών. Αναγνωρίσθηκαν τα έτη δικηγορίας των δικαστών ως συντάξιμη υπηρεσία.

Συγχρόνως, αναμορφώθηκε το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών. Αναδιοργανώθηκε η Επιθεώρηση των δικαστικών λειτουργών. Ψηφίσθηκε το νομοθέτημα για την επιτάχυνση της διοικητικής δίκης. Υιοθετήθηκε το αναγκαίο θεσμικό πλαίσιο για την ηλεκτρονική κατάθεση των δικογράφων και την ηλεκτρονική διακίνηση των δικαστικών εγγράφων.

Πέραν όμως όλων αυτών των μισθολογικών και θεσμικών μέτρων που έχουν ληφθεί, το σημαντικότερο ίσως όλων είναι ότι, μετά τον σάλο των τελευταίων ετών, επανήλθε στον ευρύτερο χώρο της Δικαιοσύνης κλίμα ηρεμίας και αξιοπιστίας.

Το ευρύ πάντως νομοθετικό έργο των προκατόχων μου, του κ. Αναστάση Παπαληγούρα και του κ. Σωτήρη Χατζηγάκη, δεν ελαττώνει το μέγεθος της πρόκλησης την οποία αντιμετωπίζει το σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης. Η επιτάχυνση των ρυθμών απονομής της Δικαιοσύνης παραμένει πρόκληση και ζητούμενο. Θα ήταν ανούσια εθελοτυφλία εάν δεν συνομολογούσαμε όχι μόνο τη νομική, αλλά την εθνική και κοινωνική ανάγκη – και δεν θα παύω να την χαρακτηρίζω έτσι – σημαντικής επιτάχυνσης του ρυθμού απονομής της Δικαιοσύνης στη χώρα.

Νομίζω, συμφωνούμε όλοι, ότι ο Έλλην πολίτης σήμερα βρίσκεται στα πρόθυρα αντιμετώπισης οιονεί αρνησιδικίας κατά ευθεία παράβαση των διατάξεων του Συντάγματος και κατά ευθεία παράβαση των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Επιτρέψτε μου να σας θυμίσω, όχι με χαρά μου, ότι από τις 327 καταδικαστικές εις βάρος της Ελλάδος αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα δικαιώματα του ανθρώπου, από το 1991 και μέχρι σήμερα, οι 222 αφορούσαν καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης, εκ των οποίων μάλιστα οι 133 αφορούσαν στη Διοικητική Δικαιοσύνη.

Αν δεν αλλάξουμε αυτό το νοσηρό καθεστώς αρνησιδικίας, καθιστάμεθα όλοι συνένοχοι. Γνωρίζουμε όλοι ότι έγκλημα τελείται και δια παραλείψεως της οφειλόμενης ενέργειας. Και βεβαίως, για να είμαι ειλικρινής, επιτρέψετέ μου να θεωρώ ότι λύση δεν μπορούν να αποτελέσουν οι περιφερειακές ή αποσπασματικές παρεμβάσεις.

Οφείλουμε να αναλάβουμε, μέσα σε κλίμα συναίνεσης που απαιτεί ο ευαίσθητος χώρος που κινούμεθα, πρωτοβουλία.

Η πρωτοβουλία αυτή δεν μπορεί να έχει την μορφή αέναων εμβαλωματικών παρεμβάσεων, τιτλοποιούμενων ως νομοθετημάτων επιτάχυνσης απονομής της Δικαιοσύνης.

Η απονομή της δικαιοσύνης στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει περίπου τέσσερις δεκάδες νομοθετήματα επιτάχυνσης απονομής της Δικαιοσύνης, με αποτελέσματα τα οποία γνωρίζουμε όλοι.

Η δική μου προσπάθεια θα στραφεί προς την αναμόρφωση των κωδίκων, αλλά μέσα σε κλίμα που θα διασφαλίσει την ασφάλεια δικαίου.

Οι κώδικες δεν μπορούν να τροποποιούνται ανά τριμηνία.

Δεν τιμά αυτό τον νομικό πολιτισμό μιας σύγχρονης Ευρωπαϊκής χώρας.

Δεν μπορούμε να έχουνε ένα συνεχώς αναθεωρούμενο Δίκαιο. Και ένα τέτοιο Δίκαιο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτελέσει εφαλτήριο ανάπτυξης της χώρας.

Πέραν του χώρου του Δικαίου, αυτονόητη είναι η ανάγκη να συνεχίσουμε τις σημαντικότατες προσπάθειες των προκατόχων μου για την δημιουργία σύγχρονων κτιριακών υποδομών που τιμούν την διαδικασία απονομής της δικαιοσύνης και δεν υπονομεύουν το κύρος της στα μάτια του πολίτη.

Σήμερα, χάρις στις προσπάθειες των προκατόχων μου, 9 δικαστικά μέγαρα είτε παρεδόθησαν είτε κατασκευάζονται και θα παραδοθούν μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Απόφαση μου είναι να εκμεταλλευτούμε εκτός από τους υπάρχοντες βραχίονες και τον σύγχρονο θεσμό των ΣΔΙΤ για να μπορέσουμε σε ένα σημαντικό χρονικό διάστημα (δεν μπορεί να γίνει ούτε αύριο το πρωί ούτε μεθαύριο και πρέπει να είμαστε απολύτως ειλικρινείς) να πετύχουμε έναν σχεδιασμό καταρχήν, και μετά να δημιουργήσουμε υποδομές που θα ανταποκρίνονται στο κύρος του θεσμού τον οποίο υπηρετούν.

Κύριες και Κύριοι Δικαστές,

Επιθυμώ να είμαι ειλικρινής απέναντι σας.

Η τοποθέτησή μου απέναντι σε διατάξεις του Δικαίου, οι οποίες για να διασφαλίσουν περιουσιακής φύσεως αγαθά επιβάλλουν στέρηση της Ελευθερίας του ανθρώπου, δεν μπορεί παρά να είναι απόλυτα αρνητική.

Μέσα σε μία δυσχερή συγκυρία η Ελληνική Κοινωνία μπορεί και πρέπει να διασωθεί ως συλλογική οντότητα, εάν έχει αίσθηση κοινού μέλλοντος και κοινής τύχης, εάν μείνει στέρεα προσκολλημένη στην προστασία της αξίας του ανθρώπου και του πολίτη.

Τα χρόνια της ευμάρειας μας κατέστησαν χαλαρούς.

Μας επέτρεψαν, συλλογικά ως κοινωνία, να διολισθήσουμε σε μία συνύπαρξη παράλληλων ατομικοτήτων, αντί για μια ενιαία αντίληψη συλλογικών αξιών.

Είναι αδήριτη ανάγκη η διολίσθηση αυτή να αναστραφεί.

Είναι πρόδηλα απαραίτητη η πρόταξη του συλλογικού ενάντι του ατομικού. Η προστασία του ανίσχυρου, του χειμαζόμενου, απέναντι στον ισχυρό.

Το Δίκαιο οφείλει να υπηρετήσει αυτήν την ανάγκη.

Κυρίες και Κύριοι Δικαστές,

Απευθύνομαι σε εσάς, ως θεσμικούς θεματοφύλακες. Σας παρακαλώ θερμότατα, με την ταπεινοφροσύνη που μου επιβάλλει η δυσκολία του εγχειρήματος και η αίσθηση της σχετικότητας κάθε ανθρώπινης προσπάθειας, για την στήριξή σας στην διαρκή απόπειρα να υπηρετήσουμε με σοβαρότητα, με σεμνότητα, την Δικαιοσύνη της πατρίδας μας".